گشنیز یکی از گیاهان تیره جعفری است.
این گیاه ه دارای خواص ضد آلرژی می باشد در تحقیقات فارماکولوژیک ثابت شد که ترکیبات موجود در دانه گشنیز نقش اصلی را در فعالیت ضد التهابی بازی می‌کنند.
دانه های گشنیز حاوی روغن ضروری است که سرشار از مغذیهای گیاهی مفید می باشد،
ترکیب عمده روغن گشنیز لینالول میباشد که بیش از دو سوم آن را تشکیل میدهد.
رینیت آلرژیک یک بیماری علامتدار در بینی است که پسازتماس با آلرژن القاءشده و دراثر التهاب غشاهای پوشاننده بینی ایجاد می شود.
این مشکل بهداشتی در سطح جهان ضمن درگیر ساختن تمامی قومیت_ها و گروههای سنی بر اقتصاد و زندگی خانوادگی فرد مبتلا، سیستم بهداشتی درمانی و به طور کلی اقتصاد جامعه تاثیر منفی میگذارد.
درمان دارویی رینیت آلرژیک یه طور عمده بر تجویز آنتی هیستامین ها و کورتونها متکی است
که اثرات درمانی کمی دارد و بیشتر کاهش دهنده موقتی علائم بیماری هستند و از طرفی مصرف طولانی مدت آنها با عوارض جانبی همراه است.
مطالعات مختلفی در خصوص اثرات ضد التهابی گیاهان دارویی در دنیا انجام شد
که در این میان گشنیز از جمله گیاهانی است که به خاصیت ضد التهابی و ضد آلرژیک آن اشاره شد.
دانه های گشنیز حاوی 5/0 تا 1 درصد روغن ضروری است که سرشار از ترکیبات کارون، ژرانیول،
لیمونن، بورنئول، کامفور، لینالول، کوئرستین، کامفرول، رامنتین و اپی ژنین می باشد.
گشنیز حاوی ترکیبات پلیفنولی مانند کافئیک اسید و کلروژنیک اسید می باشد.
گشنیز به صورت گسترده در طب سنتی در درمان اختلالات گوارشی، بیماریهای سیستم تنفسی و ادراری، تسکین اضطراب و بیخوابی، آلرژیها،
اسهال خونی، سوختگیها، سرفه، التهاب مثانه، سرگیجه، ادم، تب یونجه، سردرد، بواسیر، جوش، عفونتهای دستگاه ادراری و ..مورد استفاده قرار گرفت.
طبق مطالعات اثر عصاره دانه گشنیز بر علائم همچون آب ریزش بینی، احتقان بینی و سوزش چشم به بهبود آن منجر شده است که می تواند نسبت به درمانهای رایج موثرتر باشد.
بهبودی که مشاهده شد در علایمی به علت وجود ترکیبات فلاونوئیدی، ترکیبات فنولی و ترپنی عصاره دانه گشنیز است.
علاوه بر این، مشخص شد که روغنهای ضروری و بخشهای دارای ترکیبات پلی فنولی در بعضی از گیاهان دارویی اثرات ضد التهابی و ضد دردی دارند و ترکیبات مونوترپنی همچون لینالول موجود در دانه گشنیز نقش اصلی را در فعالیت ضد التهابی بازی می کنند.